Gezond uit een blikje, potje of zakje, 30 juni 2025

Door Remco Havermans, hoogleraar Maastricht University Campus Venlo

Wat is gezond eten? Als wetenschappers die vraag stellen aan de gemiddelde consument, dan is het antwoord steevast: “gevarieerd eten, vooral veel groente” [1]. En het klopt dat groente gezond is. De World Health Organisation (WHO) raadt ons niet voor niets aan om minstens vierhonderd gram (of vijf porties) aan groente en fruit te eten. Per dag. Die hoeveelheid wordt door vrijwel niemand gegeten. Naar schatting eet slechts 12% van alle volwassenen in de EU de aanbevolen hoeveelheid groente [2]. Het is ook te duur, zo vindt menig consument [3]. Maar is dat wel terecht?

Gezond uit een blikje, potje of zakje, 30 juni 2025

De prijs van groente

Wanneer de WHO het over groente heeft, denken we doorgaans aan verse groente. We vergeten dat er in de supermarkt ook blikjes, potjes en zakjes groente te koop zijn. Amerikaanse onderzoekers [4] concludeerden tien jaar geleden al dat “Canned and frozen packaging extends the effective life of fruits and vegetables, and […] in the case of vegetables, they are also price competitive […] and allow financially constrained consumers greater access to the nutrients provided by fruits and vegetables”. Groente uit blik (of diepgevroren) is duurzaam en goedkoop. Deze onderzoekers vonden bijvoorbeeld dat groene bonen uit blik wel vijf keer zo goedkoop waren als verse groene bonen. Ook hier in Nederland, tien jaar later, lijken verse groente veel duurder te zijn. Bij de Albert Heijn (bijvoorbeeld) betaal je voor hetzelfde gewicht aan sperziebonen ruim drie keer zoveel voor vers vergeleken met dezelfde bonen uit een potje (zie: www.AH.nl).

De huidige prijs van 400 gram sperziebonen bij de Albert Heijn

Een afbeelding van AH Sperziebonen gebroken

Wat maar weinig consumenten weten, is dat groente uit een blikje, potje, of diepvrieszakje – naast duurzaam en goedkoop – heel erg voedzaam is. Juist verse groente verliest, dagen liggend in de supermarkt, rap voedingsstoffen. Direct na oogst diepgevroren groenten zijn vaak significant rijker aan voedingsstoffen dan de verse groente in de supermarkt [4,5]. Ook groenten uit pot of blik doen qua voedingswaarde (en dus gezondheid) niet onder voor vers [4,6].

Gezond, duurzaam en betaalbaar

In een recente studie uit Australië werd nog maar eens aangetoond hoezeer de gemiddelde consument ten onrechte gelooft dat alleen verse groente echt gezond is [6]. Deze valse overtuiging voedde ook de negatieve houding ten aanzien van ingeblikte groenten die werden gezien als ‘walgelijk’ en ‘kunstmatig’. Met enig gevoel voor drama merken de onderzoekers op dat “canned and frozen options are associated with a devil effect”. Opvallend genoeg zagen dezelfde consumenten groente uit blik als veel gebruiksvriendelijker dan verse groente, maar dit verhoogde gebruikersgemak vertaalde zich niet naar een voorkeur. Interessant, nietwaar? Voor ons consumenten geldt evenwel dat we slechts drie dingen hoeven te onthouden: over smaak valt te twisten maar blikgroenten zijn (1) erg gezond, (2) duurzaam en (3) zeer betaalbaar.

Bronnen

[1] Paquette, M.-C. (2005). Perceptions of Healthy Eating. Canadian Journal of Public Health, 96, S15-S19.

[2] Devirgiliis, C., Guberti, E., Mistura, L., & Raffo, A. (2024). Effect of Fruit and Vegetable Consumption on Human Health: An Update of the Literature. Foods, 13(19), 3149. https://doi.org/10.3390/foods13193149

[3] Livingstone, K. M., Burton, M., Brown, A. K., & McNaughton, S. A. (2020). Exploring barriers to meeting recommendations for fruit and vegetable intake among adults in regional areas: A mixed-methods analysis of variations across socio-demographics. Appetite, 153, 104750. https://doi.org/10.1016/j.appet.2020.104750

[4] Miller, S. R., & Knudson, W. A. (2014). Nutrition and Cost Comparisons of Select Canned, Frozen, and Fresh Fruits and Vegetables. American Journal of Lifestyle Medicine, 8(6), 430-437. https://doi.org/10.1177/1559827614522942

[5] Li, L., Pegg, R. B., Eitenmiller, R. R., Chun, J.-Y., & Kerrihard, A. L. (2017). Selected nutrient analyses of fresh, fresh-stored, and frozen fruits and vegetables. Journal of Food Composition and Analysis, 59, 8-17. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2017.02.002

[6] Dudley, L. M., Saluja, S., Stevenson, R. J., Francis, H. M., & Case, T. I. (2025). As good as fresh nutritionally but not perceived that way: Implicit and explicit biases towards canned and frozen fruits and vegetables. Food Quality and Preference, 129, 105517. https://doi.org/10.1016/j.foodqual.2025.105517

400 gram gebroken sperziebonen VERS	400 gram gebroken sperziebonen VRIES	400 gram gebroken sperziebonen POT

€2,29	€1,07	€0,72